استرس در دوران بارداری
در زمان بارداري تغييرات زيادي رخ مي دهد. بدن زن باردار، احساسات و شيوه زندگي او دست خوش تغيير و تحول قرار مي گيرد. ممكن است خانمهاي باردار با گرمي به استقبال اين تغييرات بروند اما اين تغييرات قادر هستند تا استرس هاي جديدي را به زندگي آنها اضافه كنند.
استرس داشتن، در طول دوران بارداري يك امر طبيعي محسوب مي شود. اما زياد بودن آن ممكن است براي زن باردار توليد ناراحتي كند. از جمله مشكلاتي كه در اثر استرس در طول بارداري بوجود مي آيد مي توان به بي خوابي، سردرد، بي اشتهائي و پرخوري اشاره كرد.
چنانچه استرس در سطح بالا، در طول بارداري براي مدت زيادي ادامه يابد باعث مي شود تا به سلامتي لطمه وارد كند. فشار خون بالا و سوزش سر دل از جمله اين مشكلات هستند. در اين زمان اين نوع استرس مي تواند خطر تولد نوزاد نارس را افزايش دهد . در حقيقت ممكن است نوزاد قبل از هفته 37 متولد بشود زماني كه هنوز رشد او در رحم مادر تكميل نشده است. نوزاداني كه زودتر از موعد مقرر به دنيا مي آيند، از لحاظ سلامتي بيشتر دچار مشكل شده يا با كمبود وزن روبرو مي شوند.
علتهاي پيدايش استرس در بارداري كدامند
دلايل استرس براي هر خانمي متفاوت است. اما بعضي از علتهاي شايع كه براي خانمهاي باردار مشترك است. بعضي از اين دلايل عبارتند از:
· حالتهاي تهوع، يبوست، خستگي و كمردرد كه خانمها در طول بارداري با آن روبرو هستند.
· تغييرات هورموني مي توانند احساسات و عواطف را تغيير دهند. نوسان خلق و خو، كنترل استرس را سخت تر مي كند.
· احساس نگراني درمورد نحوه زايمان و تولد نوزاد يا چگونگي مراقبت از نوزاد.
· كار بيرون از منزل و رسيدگي به وظايف و مسئوليتهاي كاري.
· اتفاقات ناخواسته و پيش بيني نشده اي كه ممكن است در طول زندگي براي هر كسي پيش بيايد.
استرسهايي كه باعث بوجود آمدن مشكلات در طول بارداري مي شوند
تمام استرسها بد نيستند. زماني كه بتوانيد استرس را به درستي كنترل كنيد، يك استرس كوچك مي تواند شما را وارد يك چالش جديد كند. استرسهاي معمولي مانند مشغلات كار بيرون از منزل يا گير كردن در ترافيك مشكلات خاصي براي بارداري بوجود نمي آورد.
بهتر است خاطرنشان كنيم بيشتر خانمهايي كه استرسهاي جدي در طول دوره بارداري داشتند، نوزادان سالمي را به دنيا آوردند. اما چنانچه با اين نوع از استرسها روبرو هستيد بهتر است بيشتر محتاط باشيد.
· اتفاقات ناخوشايند در زندگي: اين اتفاقات ممكن است در طول زندگي براي هر شخصي بوجود بيايد. طلاق، بيماريهاي جدي يا مرگ ناگهاني در بين افراد خانواده، از دست دادن شغل يا خانه.
· اتفاقات مصيبت بار: به طور مثال زلزله، جنگ يا طوفان
· استرسهاي طولاني مدت: اين نوع استرس احتمال دارد در اثر مشكلات مالي پديدار شود. غمگين بودن، مشكلات جسماني يا افسردگي، يك وضعيت پزشكي است و زماني كه احساس قوي از غم و اندوه براي دوره هاي طولاني از زمان ادامه داشته باشد، به شخص اجازه نمي دهد تا به شرايط عادي در زندگي برگردد.
· نژادپرستي: بسياري از خانمها ممكن است در طول زندگي با فشارهاي عصبي ناشي از تبعيض نژادي روبرو شوند.
· استرسهاي مرتبط با بارداري: بعضي از خانمها ممكن است درباره بارداري احساس فشار روحي و استرس داشته باشند. نگراني درمورد سقط شدن جنين، سالم بودن جنين و نوزاد خود ، نگراني درباره مادر شدن و چطور آنها مي توانند يك زايمان خوب و موفق داشته باشند.
چگونه استرس سبب مشكلات در بارداري مي شود
محققان دانشگاههاي لندن و مراكز مشاوره بيمارستانهاي انگلستان، سطح هورمون استرس كورتيزول را در 267 زن باردار اندازه گيري كرده اند. هنگامي كه شما دستپاچه و دلواپس مي شويد، كورتيزل به داخل خون وارد شده و به بدن كمك مي كند تا در برابر استرس آرامش خود را حفظ كند. اين وضعيت براي مدت زمان كوتاهي خوب است. اما استرسهاي طولاني مدت مي توانند باعث خستگي، افسردگي و به ندرت بيماري شود.
دانشمندان از خون مادر و مايع آمنيوتيك كه در اطراف جنين وجود دارد نمونه برداري كرده اند. در نتيجه اين تحقيقات آنها دريافتند، در هفته هاي 17 بارداري يا بيشتر از آن سطح بالاي كورتيزول در خون مادر در سطوح بالاتر، در مايع آمنيوتيك منعكس مي شود. مايع آمنيوتيك عمدتا توسط جنين ساخته مي شود و اين يك شاخص خوب از قرار گرفتن خود در معرض طيف وسيعي از مواد از جمله هورمونها است.
اطلاعات كامل و دقيقي از تاثيرات استرس در بارداري به دست نيامده است اما استرسهاي مرتبط با هورمونهاي بارداري ممكن است يك نقشي در مشكلات شايع در بارداري داشته باشد. استرسهاي جدي يا طولاني مدت ممكن است روي سيستم ايمني خانم باردار تاثير بگذارد. اين احتمال خطر عفونت رحم را افزايش مي دهد. اين نوع از عفونت نيز مي تواند باعث تولد زودهنگام جنين شود.
استرس ممكن است به زن باردار اجازه تصميم گيري درست در شرايط خاص را ندهد. بعضي از خانم ها بوسيله سيگار كشيدن، مصرف الكل يا داروهاي آرامبخش كه منجر به بروز مشكلاتي در بارداري مي شود سعي مي كنند با استرس مقابله كنند.
آيا استرس در بارداري مي تواند در زندگي آينده نوزاد تاثير داشته باشد
مطالعات نشان داده است استرس هاي شديد در طول دوره بارداري مي تواند سبب بروز مشكلاتي در دوران كودكي شود. مشكل در تمركز كردن و ترسو بودن يكي از اين مشكلات بوده و احتمال مي رود كه استرس در رشد مغز جنين يا سيستم ايمني او تاثير بگذارد. بعضي ديگر از مطالعات نشان داده است كه كودكاني كه مادر آنها در دوران بارداري از استرس شديدي برخوردار بوده اند، نسبت به ساير كودكان از هوش كمتري برخوردار هستند.
چگونه مي توان در طول دوره بارداري استرس را كاهش داد
· چه چيزهايي باعث مي شود تا شما دچار استرس شويد. آنها را شناسايي كنيد و درباره آنها با همسر خود، دوست و يا پزشك صحبت كنيد.
· مشكلات و ناراحتي هايي كه در اثر بارداري بوجود مي آيد موقتي هستند. با پزشك خود درباره كنترل كردن اين مشكلات صحبت كنيد.
· خودتان را سالم و متناسب نگه داريد. تغذيه سالم داشته باشيد، سعي كنيد تا نفسهاي عميق كشيده و به اندازه كافي ورزش كنيد. ورزش به كاهش استرس و جلوگيري از بروز مشكلات شايع در بارداري كمك مي كند.
· از انجام دادن فعاليتهايي كه براي شما لازم نيست خودداري كنيد.
· يك تيم حمايت كننده براي خود تشكيل دهيد. همسر، خانواده و دوستان. از پزشك خود درباره منابعي از انجمنهايي كه مي توانند به شما در اين زمينه كمك كنند اطلاعات كسب كنيد.
· از افرادي كه قابل اعتماد شما هستند كمك بگيريد. كمك آنها را در زماني كه به شما پيشنهاد كمك مي كنند بپذيريد.
· سعي تا فعاليتهايي براي بدست آوردن آرامش جسم و روح انجام دهيد. يوگا يا مديتيشن.
· در كلاسهاي آموزش و آمادگي براي زايمان شركت كنيد. با اين كار شما خواهيد دانست كه چه چيز در انتظار شما است و نوزاد شما چه زماني به دنيا مي آيد.
· اگر احساس مي كنيد كه ممكن است دچار افسردگي شويد با پزشك متخصص صحبت كنيد. راههاي زيادي براي برطرف كردن آن وجود دارد.
